Wat is heupdysplasie en hoe weet ik of mijn hond het heeft?

Wat is heupdysplasie?

Heupdysplasie (HD) is een enge uitdrukking die geen enkele hondenbezitter wil horen. Het roept angst op voor een operatie, een hond die chronische pijn heeft en een geliefd huisdier dat niet in staat is een normaal leven te leiden. De oorzaken van de ZvH worden ook vaak verkeerd begrepen, waarbij veel onjuiste informatie wordt gedeeld over wat wel en niet de oorzaak kan zijn.

Als we het hebben over heupdysplasie, bedoelen we eigenlijk een afwijking in het heupgewricht. De term dysplasie betekent 'afwijking van de ontwikkeling'.

Het heupgewricht staat bekend als een kogelgewricht. Bij gezonde dieren heeft de kop van het beenbot (femur) de vorm van een bal en past in een cirkelvormige verdieping in het heupbot. Dit wordt vaak beschreven als een komvormige depressie. Ligamenten houden de kop van het dijbeen stevig in de kom van de heup, waardoor deze soepel en in meerdere richtingen kan bewegen.

Bij een hond met heupdysplasie verslechtert de komvormige kom en wordt ondiep en glad. De heup is niet langer stabiel en de bal aan de kop van het dijbeen raakt versleten en afgeplat. Dit resulteert in pijn, die zich op latere leeftijd ontwikkelt tot artritis.

De ernst van heupdysplasie varieert aanzienlijk van hond tot hond. Sommige personen vertonen mogelijk geen tekenen van de aandoening totdat ze ouder zijn en artritis in het gewricht hebben. Anderen vertonen tekenen voordat ze volwassen zijn, met een abnormale manier van lopen, kreupelheid, stijfheid of een onwil om deel te nemen aan activiteiten.

Wat veroorzaakt heupdysplasie?

Heupdysplasie is een gecompliceerde genetische aandoening. Dit betekent dat het wordt doorgegeven via de familielijn van een hond.Honden worden echter niet geboren met slechte heupen. De eigenlijke oorzaak van de ZvH is een genetische aanleg voor te losse banden en zachte weefsels die het heupgewricht zouden moeten ondersteunen. Ze zorgen ervoor dat het gewricht onstabiel is en dat de heup te vrij kan bewegen terwijl de puppy groeit.

Deze abnormale beweging beschadigt het groeiende heupgewricht, waardoor de kom ondiep wordt en de bal van het dijbeen afgeplat wordt. De ernst van de schade is afhankelijk van een aantal factoren, waaronder de genetica van de puppy en zijn omgeving die opgroeit. Zwaarlijvige puppy's die genetisch vatbaar zijn voor de ZvH hebben bijvoorbeeld meer kans op ernstige problemen.

Er is een mythe die regelmatig de ronde doet dat overmatige lichaamsbeweging de ziekte van Huntington veroorzaakt bij een puppy die anders zou uitgroeien tot normale heupen. Er is absoluut geen bewijs om dit te ondersteunen. Een hond die de ZvH ontwikkelt, werd geboren met een aanleg voor de aandoening.

Hoewel omgevingsfactoren, zoals zware lichaamsbeweging, geen ZvH kunnen veroorzaken bij een puppy met normale heupen, is het belangrijk om te beseffen dat bij honden met de genetische aanleg voor de aandoening, te veel lichaamsbeweging het probleem kan verergeren. Het is daarom raadzaam om de puppytraining te beperken tot een tijd die past bij de leeftijd, totdat de hond volwassen is.

Veroorzaakt het pijn?

Alle honden met heupdysplasie zullen een zekere mate van gewrichtspijn krijgen zonder de juiste behandeling. De aanvankelijke pijn wordt veroorzaakt wanneer de kop van het dijbeen in de kom glijdt en overbelastingsletsels veroorzaakt. De abnormale beweging veroorzaakt ook microfracturen van het bot en het kraakbeen van het gewricht (kraakbeen is een taai flexibel weefsel dat de binnenkant van een gewricht beschermt en voorkomt dat bot tegen bot wrijft).

Omdat het kraakbeen voortdurend wordt beschadigd, slijt het weg, waardoor het bot van de dijbeenkop tegen het bot van de heupkom kan wrijven. Dit is pijnlijk en resulteert in artritisvorming in het gewricht.

Omdat honden stoïcijns zijn en van nature pijn maskeren, moet de aandoening een stadium bereiken waarin ze erg pijnlijk zijn voordat er duidelijke tekenen zichtbaar worden. Veel honden vertonen thuis weinig tekenen van ongemak, maar bij onderzoek door een dierenarts is er merkbare pijn in de gewrichten wanneer ze worden verplaatst.

Hoe weet ik of mijn hond heupdysplasie heeft?

Omdat heupdysplasie in verschillende gradaties van ernst voorkomt, kunnen de vroege symptomen subtiel zijn. De meeste gevallen van ernstige heupdysplasie worden gediagnosticeerd in de leeftijd van 6 tot 12 maanden, maar veel milde gevallen worden pas herkend als de hond ouder is en artritis heeft ontwikkeld.

Een van de eerste symptomen die veel mensen opmerken, is wat een 'bunny hop'-gang wordt genoemd. Dit is waar in plaats van dat de hond rent terwijl de achterpoten onafhankelijk werken, ze hun voeten bij elkaar houden om de pijn veroorzaakt door de beweging te beperken. Bij een normale hond moet tijdens het rennen de ene achterpoot de grond raken voordat de andere voet de grond raakt, ook wel een split-stride genoemd. Honden die hun benen samenvouwen, zodat beide achterpoten tegelijkertijd de grond raken, zijn konijnenhoppen.

Opgemerkt moet worden dat sommige rassen met hoge snelheden kunnen lijken op konijntjessprongen terwijl ze eigenlijk normaal rennen. De beste manier om een ​​konijntje te zien springen is vanaf de zijkant wanneer de hond in galop is, niet in volle galop.

Naarmate de toestand verslechtert, worden de symptomen duidelijker en kunnen zijn:

• Stijfheid
• Oefenintolerantie
• Moeite met opstaan, zitten of liggen
• Moeite met traplopen of op de bank komen of in en uit de auto stappen
• Kreupelheid
• Gevoeligheid om aangeraakt te worden rond de heupen, zoals bij het verzorgen
• Sommige honden zullen duidelijke pijn in de heupen vertonen
• Overmatig likken rond de heupen om zichzelf te kalmeren

Als u een van deze symptomen opmerkt, kunt u ze het beste zo snel mogelijk laten controleren, omdat een vroege behandeling kan voorkomen dat de aandoening verergert.

Hoe wordt het gediagnosticeerd?

Het eerste vermoeden van de ZvH kan worden opgemerkt door middel van een veterinair onderzoek, waarbij de dierenarts de heup in verschillende richtingen zal strekken. Niet alle honden zullen pijn vertonen, zelfs niet in dit stadium, maar de dierenarts zal op zoek gaan naar subtiele tekenen, zoals beperkte beweging van het gewricht, klikgeluiden en het algemene gevoel van de manier waarop de heup beweegt.

Als de ZvH wordt vermoed, is de volgende fase röntgenfoto's om de diagnose te bevestigen en te bepalen hoe ernstig de aandoening is. Röntgenfoto's voor milde HD kunnen soms moeilijk te interpreteren zijn, maar ernstige HD is meestal duidelijk omdat de heupkom erg misvormd is.

Afhankelijk van de ernst van de aandoening en eventuele andere symptomen die uw hond vertoont, kan uw dierenarts deze mogelijk behandelen zonder verder onderzoek. Als de aandoening echter ernstig genoeg is om een ​​chirurgische behandeling (een heupvervanging) te rechtvaardigen, wordt u meestal doorverwezen naar een specialist die de hond verder zal onderzoeken om een ​​geschikt behandelplan op te stellen.

Heupdysplasie behandelen

Er zijn meerdere manieren waarop de ZvH wordt behandeld, afhankelijk van de ernst van de aandoening.

Milde HD kan goed reageren op fysiotherapie en hydrotherapie, waarbij de spieren rond het gewricht worden opgebouwd om het gewricht te ondersteunen en overmatige beweging te voorkomen. Het kan ook worden geadviseerd om de hoeveelheid en het soort lichaamsbeweging dat een hond doet te controleren.

Voor honden die lijden aan artritis in de heupen kunnen pijnstillers en ontstekingsremmers worden voorgeschreven. Gewrichtssupplementen en op kurkuma gebaseerde medicijnen voor huisdieren zijn ook goed voor het verlichten van pijn en het verminderen van verdere schade aan het gewricht wanneer ze worden gebruikt met de bovengenoemde fysieke behandelingen.

Bij honden met ernstige ZvH zal geen enkele pijnstilling hen in staat stellen een normaal leven te leiden en moet een operatie worden overwogen. De twee meest voorkomende soorten operaties zijn een totale heupprothese of een heupkopostectomie.

Bij een totale heupprothese worden de kop van het dijbeen en de kom van de heup verwijderd en vervangen door kunstmatige onderdelen. Dit is vergelijkbaar met de werking bij mensen.Het doel van de operatie is om het beschadigde bot volledig te vervangen en de hond een normaal gewricht te geven, waardoor hij pijnvrij kan zijn en een normaal leven kan leiden.

Hoewel de operatie over het algemeen als zeer succesvol wordt beschouwd, kan deze in zeldzame gevallen verdere problemen veroorzaken, waarbij het nieuwe heupgewricht niet goed op zijn plaats zit of de componenten verslechteren en moeten worden vervangen.

Bij een femurkopostectomie wordt de kop van het dijbeen volledig verwijderd, maar niet teruggeplaatst. Het gewricht wordt op zijn plaats gehouden door de ligamenten eromheen. Vroeger was dit de standaardmethode voor de behandeling van de ZvH, maar het betekent wel dat de heup geen normaal gewricht meer is en de hersteltijd langer is.

De prioriteit bij de ZvH is het verminderen of elimineren van pijn, zodat een hond kan genieten van een actief, gelukkig leven. Alle behandelingen zijn ontworpen met dit doel voor ogen en uw dierenarts is het best geplaatst om de beste optie voor uw hond te bepalen.

Kan ik het voorkomen?

Als uw hond de genetische aanleg voor de ZvH heeft, is het zeer onwaarschijnlijk dat u kunt voorkomen dat hij de aandoening krijgt, maar u kunt de ernst ervan wel matigen.

Een van de belangrijkste omgevingsfactoren voor de ZvH is obesitas bij puppy's. Een puppy met overgewicht, vooral als het een groot of snelgroeiend ras betreft, heeft een significant grotere kans om de ziekte van Huntington te ontwikkelen op jongere leeftijd en met een grotere ernst.

Een studie vergeleek puppy's die op een controledieet werden gevoerd met die op een beperkt dieet. De honden op het controledieet hadden over het algemeen overgewicht en 50% had de ZvH ontwikkeld tegen de tijd dat ze 6 waren. Van die honden op het beperkte dieet was de progressie van de aandoening aanzienlijk minder. Op 4-jarige leeftijd had slechts 10% van de honden op het beperkte dieet de ZvH en pas toen ze de leeftijd van 12 jaar bereikten, had 50% van de beperkte groep de ZvH. Ook bleek dat de honden die op een gezond gewicht bleven langer leefden.

Dit is natuurlijk enorm veelbetekenend.Door puppy's en volwassen honden niet te veel te voeren, lopen zelfs degenen die vatbaar zijn voor de ZvH veel minder kans om het op jonge leeftijd te ontwikkelen, en als ze het wel krijgen, zal de aandoening minder ernstig zijn.

Andere factoren die kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van de ZvH zijn onder meer dat puppy's worden grootgebracht op gladde vloeren waardoor hun heupen ongepast kunnen bewegen, en dat ze trappen op en af ​​mogen voordat ze drie maanden oud zijn.

Lichaamsbeweging is niet inherent slecht voor puppy's, als het gepast is. Dat betekent vasthouden aan zachte oppervlakken (zoals gras), springen op beton en gladde vloeren vermijden, en geen krachtige spelletjes spelen waarbij ballen worden achtervolgd of stokken worden gegooid. Te weinig lichaamsbeweging kan schadelijk zijn, omdat verstandige lichaamsbeweging spieren opbouwt en botten versterkt.

In principe moeten puppy's vrij kunnen rondlopen op grasoppervlakken (dit omvat veel tijd in de tuin om gewoon rond te dwalen), maar moet worden voorkomen dat ze trappen beklimmen of op harde oppervlakken springen. Lopen op trottoirs moet worden beperkt, omdat deze zwaar zijn voor de gewrichten en de puppy in uw tempo moet gaan. Ballen gooien en buitensporig ruw spel met andere honden moeten ook worden vermeden.

De beste preventie is natuurlijk het hebben van een hond die niet de genetische eigenschap voor heupdysplasie draagt. Dit is moeilijker dan het klinkt. Met 100 genen waarvan bekend is dat ze bijdragen aan de ZvH, is het momenteel niet mogelijk om een ​​DNA-test te ontwikkelen om te bepalen of fokhonden de ZvH kunnen doorgeven aan hun nakomelingen. De enige oplossing is dat potentiële fokhonden worden geröntgend om de kwaliteit van hun heupen te bepalen. Als beide ouders goede heupen hebben, is de kans groter dat hun pups ook goede heupen hebben.

Genetica is echter ingewikkeld en slechte genen kunnen generaties overslaan. Als een hond in de afstamming van uw pup slechte heupen heeft, ook al is dit een paar generaties terug of geen directe relatie, dan bestaat de mogelijkheid dat die genen worden doorgegeven aan uw hond.Dit is de reden waarom verantwoorde fokkers generatie na generatie de heupen van al hun honden laten controleren, om te proberen de ZvH bij hun puppy's uit te bannen.

Dit betekent niet dat het geen zin heeft om de heupen van de ouders van een pup te controleren. Als ze allebei goede heupen hebben, verkleint dit de kans dat een puppy problemen krijgt, zelfs als het dit niet volledig voorkomt. Evenzo, hoe meer honden worden getest, hoe beter een fokker de kwaliteit van zijn honden begrijpt. Uiteindelijk, als de heupen van een hond niet worden gecontroleerd, kun je niet weten of ze goede of slechte heupen hebben. U zou een puppy kunnen kopen van ouderhonden met slechte heupen, waardoor de kans dat uw puppy de ZvH ontwikkelt veel groter is.

Rassen met een hoog risico op heupdysplasie

Hoewel elke hond van elk ras of een mix van rassen heupdysplasie kan ontwikkelen, zijn bepaalde rassen en hun kruisingen vatbaarder voor de aandoening.

De volgende lijst geeft voorbeelden van rassen waar de ZvH veel voorkomt. Als u op zoek bent naar een puppy van dit ras, of als het een kruising is met een van deze rassen in zijn afstamming, moet u zich ervan bewust zijn dat uw pup een groter risico loopt op heupdysplasie.

• Labrador retriever
• Duitse Herder (Elzasser)
• Golden retriever
• Rottweiler
• Berner Sennenhond
• Deense dog
• Sint Bernard
• Napolitaanse Mastiff
• Otterhond
• Bloedhond
• Chow Chow
• mopshond
• Franse bulldog
• Basset-hond

Dit artikel is nauwkeurig en waarheidsgetrouw voor zover de auteur weet. Het is niet bedoeld ter vervanging van diagnose, prognose, behandeling, voorschrift of formeel en geïndividualiseerd advies van een dierenarts. Dieren die tekenen en symptomen van angst vertonen, moeten onmiddellijk door een dierenarts worden gezien.