Vier gezondheidsproblemen gevonden bij trekpaarden
Trekpaarden zijn prachtige dieren en hun populariteit neemt toe. Wat sommige nieuwe eigenaars van trekpaarden misschien niet weten, is dat zowel rasechte rassen als kruisingen met trekpaarden, zoals het Sportpaard, vatbaar zijn voor bepaalde gezondheidsproblemen die niet zo vaak voorkomen bij lichte paardenrassen. Bewustzijn en het volgen van gespecialiseerde managementprogramma's kunnen ziekten zoals azoturie, rillingen, vet hiel en junctionele epidermolyse bullosa helpen voorkomen.
1. Junctionele epidermolyse Bullosa
Junctional Epidermolysis Bullosa (JEB) is een ongeneeslijke ziekte die wordt veroorzaakt door een gemuteerd gen dat wordt aangetroffen in 30 tot 35 procent van de Belgische trekpaarden. In deze toestand mist het paard de huidproteïne Laminine-5. De fatale ziekte zorgt ervoor dat veulens binnen een week na hun geboorte sterven. Lagen van huid kunnen niet aan elkaar blijven kleven, en stukken haar en huid beginnen af te wrijven op drukpunten en verspreiden zich naar steeds grotere plekken. De hoeven zullen ook afglijden en zweren vormen zich in de mond en op de tong. Zodra bekend is dat het JEB heeft, moet een veulen worden geëuthanaseerd, omdat dit een kwellende ziekte is.
In 2002 vonden onderzoekers waar de genplaats van de mutatie zich bevond. Nu kan een DNA-test bepalen of fokdieren dragers zijn. Als een merrie en een hengst beide dragers zijn, mogen ze niet worden gepaard.
2. Azoturia
Azoturie, ook bekend als maandagochtendziekte, is een stofwisselingsziekte die veel voorkomt bij trekpaarden. Het gebeurt meestal nadat het paard vrije tijd heeft gehad en vervolgens weer aan het werk wordt gezet. Het paard vertoont symptomen van zwaar zweten, nerveus gedrag, snelle pols en spierstijfheid, vooral in de achterhand, kort na het begin van het werk. Het paard vertoont hevige pijn en spierkrampen. De urine van het paard zal donker zijn als gevolg van rood pigment uit de spiercellen die worden vrijgegeven in de bloedbaan wanneer de spiervezels afbreken. Als het paard gedwongen wordt door te werken, worden de symptomen erger en stort het paard in. Het paard kan sterven aan nierfalen omdat de nieren de enzymen die vrijkomen in de bloedbaan van de spieren niet kunnen filteren.
Sommige onderzoekers geloven dat de oorzaak van azoturie verband kan houden met Equine Polysaccharide Storage Myopathy (EPSM), een stofwisselingsziekte die wordt aangetroffen bij veel trekpaarden waarbij de spieren glycogeen en glycogeen verwante verbindingen opbouwen in plaats van ze te gebruiken voor energie.
Dr. Elizabeth A.Valentine schrijft in haar artikel "EPSM - Muscle Diseases in Draft Horses" dat wetenschappers nog niet begrijpen wat het trekpaard over de rand van massale spierblessure brengt, maar studies van spieren van paarden met tekenen van maandagochtend ziekte laat zien dat EPSM een veel voorkomende onderliggende aandoening is.
Een koolhydraatarm dieet is de beste preventieve maatregel om EPSM te voorkomen. In het verleden werden verschillende medicijnen, waaronder steroïden, spierverslappers en mineralen gebruikt om het paard te behandelen nadat het een aflevering had gehad. Het EPSM-dieet heeft aangetoond zeer effectief te zijn bij het voorkomen van verdere afleveringen wanneer het in de vroege stadia van de ziekte wordt gestart. Oefening is ook belangrijk voor het herstel van trekpaarden die aan azoturie lijden. Ze moeten niet in een daskraam zitten, maar bij voorkeur buiten zijn waar ze zich kunnen verplaatsen.
3. Rillingen
Rillingen of rillingen is een neuromusculaire aandoening die het meest voorkomt bij trekpaarden en trekkruisen. Het is gemakkelijk te diagnosticeren vanwege de unieke symptomen. De symptomen zijn plotselinge rukken of trillen van de achterhand, waarbij het been buigt naar de buik van het paard en de staart opheft en beven in een pompende beweging terwijl het paard achteruitrijdt. Het paard kan niet achteruitrijden omdat de achterpoten vast komen te zitten in een opwaartse, gebogen positie.
Jarenlang voelden dierenartsen dat er een verband was met rillingen en EPMS, maar het Equine Research Report van 2007 Morris Animal Foundation stelt dat paardenpolysaccharide-opslagmyopathie geen rillingen veroorzaakt, hoewel beide ziekten veel voorkomen bij trekpaarden en warmbloedigen. Er is speculatie dat rillingen zijn geërfd, het kan een gevolg zijn van neurale laesies achtergelaten door infectieziekten zoals griep of wurgingen, of misschien kan het worden veroorzaakt door trauma. De behandeling is beperkt tot massage, acupunctuur en lichaamsbeweging. Voldoende vitamine E en het mineraal selenium in het dieet lijken belangrijk te zijn bij het beheersen van afleveringen. Helaas is rillen meestal een chronische ziekte die steeds erger wordt als het paard blijft werken.
4. Vet hiel
Vethiel of krassen, ook wel modderkoorts genoemd, is een soort dermatitis aan de achterkant van de koot. Dit is een minder ernstige ziekte dan de andere genoemde, maar het kan aanhouden bij trekpaardenrassen die veel bevedering hebben. Het wordt meestal gevonden in de achterpoten. Er wordt aangenomen dat het lange haar op de achterkant van de koot in combinatie met constant vocht en slechte hygiëne de oorzaken zijn. Symptomen zijn ontsteking en sijpelende vloeistof die korstig en schilferig wordt. Tegen de tijd dat het wordt opgemerkt is het er meestal al een tijdje.
De behandeling omvat het wegsnijden van al het lange haar, het vervolgens wassen van het gebied met warm water en milde zeep, schrobben om de korstjes te verwijderen. Een goed huismiddeltje voor milde gevallen is om het getroffen gebied te bedekken met een zalf gemaakt van 1 deel Neosporin, 1 deel cortison crème en 2 delen zinkoxide (babyluierzalf). Houd het paard in een droge en schone omgeving. In gevorderde gevallen zal de dierenarts meestal een antibioticum-corticosteroïde zalf voorschrijven of zelfs injecties met het paard geven. Als het onbehandeld blijft, verspreidt het zich over de kroonrand naar de voorkant van de voet.
Verzamel zoveel mogelijk kennis om deze gezondheidsproblemen met trekpaarden op te lossen, zodat u uw trekpaard de beste zorg kunt geven. Het is belangrijk om een verantwoordelijke fokker te zijn en alleen gezonde merries en hengsten te kiezen. Zelfs als u geen paard bezit, kunt u helpen door te doneren aan onderzoeksinstituten zoals de Morris Foundation en universiteiten met onderzoeksprogramma's voor paarden.
